Türkiye’yi sarsan sarsıntıların akabinde bir yanda eşsiz bir dayanışma ve yardımlaşma örneği yaşanırken öteki tarafta fırsatçılar ortaya çıkmaya devam ediyor. Malatya, Adıyaman ve Hatay’ın köylerine giderek hayvanlarına bakamayacak durumdaki besicilerin hayvanlarını yok değerine almak isteyen fırsatçı tüccarlardan sonra artık de emlak fırsatçılarından şikayetler gelmeye başladı. Bölgenin 3-4 ay sonrasında tekrar inşasına başlanması öngörülürken, birtakım fırsatçıların bilhassa kamulaştırma öncesinde arsa üzere gayrimenkulleri ‘yok pahasına’ almak istediği belirlendi.
“Gölcük sarsıntısında de ortaya çıktılar”
Uzmanlar, travma sürecinde sağlıklı karar verilmesinin sıkıntı olduğuna dikkat çekerek, bu periyotta bilhassa gayrimenkul alım-satım kararı verilmemesi ikazında bulunuyor. Sarsıntının yarattığı ruhsal tesirden ötürü insanların ortamdan uzaklaşmak isteyerek mülklerini elden çıkarabildiğini belirten Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) ve İTO Gayrimenkul Hizmetleri Meslek Komitesi Lideri Hakan Akdoğan, bu noktada da fırsatçıların devreye girip çok ucuz fiyatlar verdiğini belirtti.
“Bunun örneklerini Gölcük sarsıntısı sonrasında Avcılar’da, Kadıköy’de, Tuzla’da yaşadık. Mülkler ‘yok pahasına’ satıldı” diyen Akdoğan, şu anda bölgede münferit yaşanan bu durumun vakitle büyük alım kümelerine dönüşebileceği uyarısı yapıyor. Afetler sonrasında insanların panikle hareket ettiği için bu devirlerde fırsatçıların ortaya çıktığını vurgulayan Emlak ve Yatırım Danışmanı Mert Başaran da gayrimenkulleri bedelinin çok altında fiyatlarla almaya çalışan kümelerin olacağını söyledi.
Dünya Gazetesi’nde yer alan habere göre; Başaran, bölgeden “mülkümü satmalı mıyım” stilinde telefonlar aldığını da ekledi. Başaran, “Bu periyotlarda evvel dedikodu çıkarılır, sonra fırsatçılar bu mülkleri çok ucuza alır. Ortadan 6 ay, 1 yıl geçince de ucuza kapattıkları bu konutları, mülkleri çok önemli paralara satarlar” diye konuştu. Mert Başaran, 1999 Marmara zelzelesi sonrasında misal durumun Avcılar, Yeşilköy üzere bölgelerde yaşandığına işaret etti. Yaraların sarılmasıyla bölgede konut talebinin artacağını söz eden Başaran, şunları söyledi: “Yeniden inşa ile birlikte birçok yer kamulaştırılacak. Hasebiyle bölge beşerinin mülkünü fırsatçılara kaptırmaması gerekiyor.” Bu devirde mülk satışı kararı vermenin gerçek olmayacağını lisana getiren Hakan Akdoğan, “Böyle periyotlarda bekleyip sağlıklı bir tahlil yaptıktan sonra alım-satım kararı vermek en doğrusu” dedi.
“Fırsatçılık evvel kiralıklarda başladı”
Bölgeden birinci etapta kiralık konutlar konusunda çok şikayetler gelmeye başladığını kaydeden Akdoğan, bilhassa Mersin, Antalya üzere civar vilayetlerde kiraların 2-3 kat arttığına işaret etti. Akdoğan, şöyle devam etti: “Millet büyük meselelerle uğraşırken günün sonunda fırsatçılar, makûs niyetliler çıkıp ranta dönüştürme peşinde koşuyor.”
“Karar vermek için 1-2 ay beklenmeli”
Türkiye Psikiyatri Derneği Bilişsel Davranışçı Terapi Çalışma Kümesi Koordinatörü Psikiyatrist Doç. Dr. Çağdaş Hikaye Meriç: “Deprem büyük acılara neden oldu. Kaçınılmaz bir formda ruhsal travmalar ve yaralar da bu afete eşlik etti, etmeye devam edecek. Bu büyük zorluk ve acıların ruhsal tesirleri de maalesef berbat niyetli şahıslar için fırsatlar, sarsıntı mağdurları içinse riskler barındırıyor. Mağdurlar, sarsıntısı hatırlatan, problem veren anılar, kanılar ya da hislerden kaçınmaya ya da bunlardan uzak durmaya eforlar. Bu nedenle bu hisleri tekrar yaşamamak için, bunları hatırlatan anımsatıcılardan uzak durmaya çalışırlar.
Bu uzak durma eforu nedeniyle uzun yıllar boyunca emek vererek elde ettikleri ya da sahip oldukları işyerleri, toprakları, makinelerini elden çıkarma, kurtulma isteği hissetmeleri ruhsal travmanın beklenen tesirlerindendir. Öncelikle yapmamız gereken travmanın bu türlü tesirlerinin olabileceğinin farkında olmaktır. Yani travma ruhsal ve bedensel acı ve ızdırapla bizleri olayın gerçekleştiği yerlerden kaçınmaya hakikat itme eğilimde olacaktır. Bu da kararları taraflı bir formda almamamıza yani sonradan pişman olunabilecek kararlar almaya neden olabilir. O nedenle bilhassa birinci 1-2 ay, şayet ruhsal rahatsızlık belirtileri devam ediyorsa toparlanana kadar önemli kararları ertelemek yararlı olacaktır.”
“Topraklarınızı mülkünüzü satmayın”
Hatay Büyükşehir Belediye Lideri Lütfü Savaş, yaşanılan büyük felaket nedeniyle kaidelerin zorlaştığını söyledi. Savaş, “Geçici olarak memleketinden ayrılmak zorunda kalan hemşerilerimizin dönmeleri için uygun kaideleri sağlamak boynumuzun borcu. Unutmayalım bu ayrılış süreksiz, o yüzden toprağımıza mülkümüze sahip çıkalım. Topraklarınızı, malınızı, mülkünüzü satmayın. Bizlere miras kalan bu topraklar bizi bu kentin geleceğinde kelam sahibi yapmaya devam ettirecek. Bizim köklerimiz bu kentte, asla bu kenti terk etmeyeceğiz. Atatürk’ün emaneti kentimizi tekrar Türkiye’nin göz bebeği yapacağız. Hatay’ı tekrar ayağa kaldıracağız” dedi.