T24 Dış Haberler
Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin Tayvan ziyaretini kınadı.
Pekin’den Nancy Pelosi’nin başşehir Taipei’ye inmesinden sonra yapılan birinci açıklamada ziyaretin Tayvan Boğazı’nda “barış ve istikrara önemli ziyan verdiği” söz edildi.
Çin Dışişleri Bakanlığı, “Pelosi’nin ziyareti, ABD-Çin bağlantılarının siyasi temellerine ziyan verdi” açıklamasında bulunurken ABD Temsilciler Meclisi Lideri’nin Tayvan’a resmi ziyaret gerçekleştirmesini kınadıklarını söz etti.
Çin Devlet Başkanı Şi Jingping, geçen hafta yaptıkları telefon konuşmasında ABD Lideri Joe Biden’a, “Ateşle oynayan yanar” demişti. Çin Dışişleri Sözcüsü Zao Liyan pazartesi günü, “Eğer Pelosi Tayvan’a giderse Halk Kurtuluş Ordusu oturup izlemeyecek” demişti.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
Bu teşebbüs Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Heyetinde Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilgi tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin akabinde 1971’de BM Genel Heyetinde yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin’in tek yasal temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın memleketler arası örgütlerdeki pozisyonu meçhul hale gelmişti.
Pekin idaresi, “Tek Çin” prensibini benimseyerek Tayvan’ın kendi topraklarının modülü olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve etrafındaki askeri varlığının yanı sıra Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik alakalar kurmasına, Birleşmiş Milletlerde ve başka milletlerarası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.