Düzeltme ameliyatlarının bilhassa kıkırdak hasarı olan genç hastalarda çok daha büyük değer taşıyan kurtarıcı ameliyatlar olduğunun altını çizen Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Bombacı, ancak hastaların ağrının birinci başladığı devri kaçırmaması gerektiğine dikkat çekti.
Protez ameliyatlarının hastalar için ameliyattan sonraki erken devirde çok yararlı olmakla birlikte geri dönüşü olmayan ameliyatlar olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Hasan Bombacı, “Erken teşhis konulduğu takdirde bu ameliyatları öteleyebilecek cerrahi tedavinin mümkün olduğunu hastaların bilmesi çok önemli” dedi
“HASTAYA KENDİ KEMİĞİ, KENDİ EKLEMİ İLE HAREKET ETME FIRSATI”
Protez ameliyatlarının kalça ve dizde çok yeterli sonuçlar veren tedavi formülü olmasına karşın aşikâr bir ömrü olduğunu hatırlatan Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı Prof. Dr. Hasan Bombacı, vaktinde yapılan düzeltme ameliyatlarıyla hastaya kendi kemiği, kendi eklemi ile hareket etme fırsatı verildiğini anlattı.
Prof. Dr. Bombacı sözlerine şöyle devam etti:
“Protez ileri derecede eklem bozukluklarında eklemi değiştirdiğimiz geri dönüşümsüz bir ameliyattır. Münasebetiyle genç hastalarda tercih ettiğimiz tedavi metodu değildir. Bilhassa erken tespit edilen kıkırdak hasarlarında ya da diz kapağının bozulduğu, diziliminin âlâ olmadığı durumlarda protezi geciktirmek için kemik düzeltici ameliyatlar yapıyoruz. Bunların temel gayesi yükü dizin bozuk olan kısımdan geride kalan sağlam kısmına aktarmaktır” biçiminde konuştu.
“HASTALARDA BİRİNCİ ŞİKÂYET AĞRI”
Düzeltme ameliyatlarının uygulanabilirliği için erken teşhisin çok değerli olduğunu belirten Prof. Dr. Hasan Bombacı, “Çünkü vakit geçtikçe dizde oluşan hasar büyür ve ameliyattan yarar görme oranı azalır” diye konuştu.
Bu hastaların yaşadığı birinci şikâyetin ağrı olduğuna değinen Prof. Dr. Hasan Bombacı, kelamlarına şöyle devam etti;
“Ağrı çoklukla ağır aktivitelerden, uzun yürüyüşlerden sonra ortaya çıkar. Kıkırdak hasarı yahut eklem bozulmaları ilerledikçe hafif aktiviteler dahi ağrıya neden olur. Münasebetiyle hastanın bu ameliyata muhtaçlığını doğuran birinci bulgu ağrıdır. Hastalığın erken periyotta tespit edilmesi ise en değerli noktadır”
“DİZ KAPAĞI KEMİĞİNDE OLUŞAN DEFORMİTELER DAHA SİNSİ İLERLER”
Eklemlerdeki hasarların farklı sebeplerden ortaya çıkabileceğini söyleyen Prof. Dr. Bombacı, konuyla ilgili şöyle konuştu:
“Bu sebepler ortasında hastanın çocukluktan gelen ya da diz kapağı kemiğinde ortaya çıkan deformiteleri gösterebiliriz. Diz kapağı kemiğinde oluşan deformiteler daha sinsi ilerler ve orta yaşlarda diz önü ağrısıyla kendisini gösterir. Bazen de dize gelen darbeler sonucunda çoğunlukla dizin iç kısmında olmak üzere hasarlar oluşur. Bunlar da bacakta biyomekanik bir dizilim bozukluğu olmasa bile o bölgede hasara yol açar”
“AĞRIYI BEKLEMEMEK GEREKİR”
Özellikle yapısal nedenlerle dizilim bozukluğu olan durumlarda bu ameliyatları yapmak için ağrıyı beklememek gerektiğine işaret eden Prof. Dr. Bombacı, “Çünkü bu durumlarda deformite belirgindir ve ileride bu türlü bir sorun çıkacağı çabucak hemen mutlaktır. O yüzden belirli açıları geçen dizilim bozukluklarında gerekli müdahale erken devirde yapılırsa ömür uzunluğu sürecek uygunluk hali oluşturma ihtimali yüksek olur” diye konuştu.
“ESKİ HAYATINA DÖNME İHTİMALİ ÇOK YÜKSEK”
Protezin kestirme bir yol olduğunun altını çizen Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı Prof. Dr. Bombacı, “Hastaların erken periyotta şikâyetleri başladığında doktora başvurmaları ve bu ameliyat seçeneklerinin de farkında olmalarını öneririm. Şayet hastada kıkırdak hasarı gelişmemişse ömür uzunluğu bile sürebilecek uygunluk hali sağlanabilir fakat geç gelen ve kıkırdak hasarı ilerlemiş hastalarda düzgünlük hali çok daha kısa olur ve tahminen de bu ameliyatların uygulanma talihi kalmayabilir. Bu ameliyatlardan sonra bilhassa erken teşhis ve tedavi yapıldığında hastanın eski aktivitelerine dönme ihtimali çok yüksektir. Fakat hasar yüksek ve hasta geç gelmişse tıpkı başarıyı yakalamak zordur” dedi.
HASTALAR NELER YAPMALI?
Prof. Dr. Hasan Bombacı düzeltme ameliyatı olabilecek hastalar için aşağıdaki tekliflerde bulundu:
“Düzeltme ameliyatlarının yapıldığı esas 2 küme hasta vardır; birinci kümesi değişik sebeplerle (hayatın erken periyodundan itibaren mevcut olan ya da diz artrozu üzere sebeplerle sonradan ortaya çıkan) bacaklarda dizilim bozukluğu gelişmiş hastalar, ikinci kümesi ise travma sonucu dizinde hasar meydana gelmiş şahıslar oluşturur. Yapısal bozukluğu bariz olanların besbelli şikayetleri olmasa bile ihmal etmeden doktora başvurmalarını öneririm. Zira bu devirde yapılacak bir ameliyat hastada tahminen de hayat uzunluğu sürecek bir düzgünlük hali oluşturabilir, eklemlerde bir çok hasarı önleyebilir. İkinci kümede ise; hastaların ağrısı gitgide artıyor, ortalardaki uygunluk süreçleri gitgide kısalıyorsa gecikmeden doktora başvurmaları uygun olur. Zira bu çeşit kemik düzeltici ameliyatlar, hastanın eklemini kurtarabilir, yapılacak protez ameliyatının uzun yıllar ertelenmesini sağlayabilir”