AKUT Genel Lideri Recep Şalcı, 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nin 23’ncü yıl dönümü nedeniyle açıklamada bulundu. Şalcı, 2003’ten evvelki binaların riskli olduğunu belirtti. 2003’ten evvel yapılan binaların sarsıntıya dayanıklılık testinin yapılması gerektiğini söz eden Şalcı, “Deprem olduktan sonra nasıl kurtarma çalışmaları yaparız diye düşünürken bilhassa 2017 yılından sonra artık müdahaleci bir siyasetten risk azaltmaya ve önlemeye yönelik bir siyasete yöneldik. Bununla alakalı Vilayet Risk Azaltma Planı (İRAP) planları yapılmaya başlandı. Bu planlarla tüm Türkiye’deki afetlerin boyutlarını, ölçülerini ve bunun tesirlerini azaltabilecek çalışmaları kapsıyor. İstediğimiz, özlediğimiz devlet siyaseti da bu oluyor. Dünya artık buna gidiyor. Her vilayette tüm vilayette yaşayan paydaşlarla kamu, özel bölüm, sivil toplum kuruluşları, hepsi bir ortada bunların tesirlerini azaltmak için çalışmalarını sürdürüyor. Türkiye’de üzülerek söylüyoruz, 2018’den evvelki binalar riskli binalar. Bilhassa 2003- 2018 ortasındakiler kısmen biraz daha inançlı lakin 2003’den evvel yapılan binaların muhakkak zelzeleye dayanıklılık testi yapılması ve o denli oturulması gerekiyor. Bu binalarla ilgili yönetmelikler çok net değil ve 2003’den evvelki binaların riskli olduğunu çok rahatlıkla söyleyebiliriz” diye konuştu.
‘İlk yapmamız gereken yapı stokunu yenilemek’
Olası bir sarsıntıya hazır olmak için yapılması gereken birinci şeyin yapı stokunu yenilemek olduğunu aktaran Şalcı, şu tabirleri kullandı:
“Depremden evvel yapılması gerekenler planlanıyor. Biz, daima devletin yapması gerekenleri konuşuyoruz. Bireylerin de yapması gerekenleri de konuşmamız gerekiyor. Bizim bir zelzeleye hazır olmamız için yapmamız gereken birinci şey yapı stoklarını yenilemek. Bu da kentsel dönüşümden geçiyor. Kentsel dönüşümü çok düzgün planlayıp bir an evvel başlamak gerekiyor. Bu süreçlerde ziyan görmeyelim. Biz yıllarca sarsıntı sırasında ne yapacağımıza odaklandık. Sarsıntı sırasında ne yapacaklarımız çok sonlu ancak zelzeleden evvel yapacaklarımız çok net ve muhakkak. Hem yapı stoklarımızı yenilemek hem de zelzeleden evvel yaşadığımız binanın içerisindeki yapısal olmayan ögeler dediğimiz hareket edebilen, devrilen eşyaların sabitlenmesi ve bunların bir zelzele sırasında insanlara ziyan vermemesini sağlamamız gerekiyor.“
‘İstanbul sarsıntısına ‘hazırız’ diyemeyiz’
Şalcı, İstanbul’da bir afet olursa en büyük dertlerden bir adedinin ulaşım ve tahliye olacağını lisana getirerek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Beklenen İstanbul sarsıntısı şayet beklediğimiz büyüklükte olursa hiçbir vakit hazır olamayız. Bunu söylemek gerekiyor. İstanbul dünyanın en büyük kentlerinden bir tanesi. Nüfus yoğunluğu çok fazla ve Türkiye’nin buna hazırlanması 20 yıl sürer. 99 zelzelesinden sonra 23 yıl geçti. Bunun çok düzgün planlanması gerekiyor. Şu an baktığımız vakit herhalde en hazır olan tekrar kamu. Binaların güçlendirilmesi, yenilenmesi ve bu alanda çok süratli çalışmalar yapıldı. En son geçen yıl yüzde 94’dü, bu yıl yüzde 96’ya ulaştı kamu binalarının yenilenmesi ve hazırlığı ayrıyeten buna köprü ve yollar da eklenmeye başlandı. İstanbul’da bir afet olursa en büyük badirelerden bir tanesi ulaşım ve tahliye olacak. Bunun için de yolların ve köprülerin sağlamlaştırılması gerekliydi. Lakin bunun yüzde 1’i ya da binde 1’i eksik kalsa bile biz İstanbul sarsıntısına hazırız diyemeyiz. Bunun tamamının hazır olması gerekiyor. Hem devlet, kamu olarak hem lokal yönetim hem de vatandaşın bu hazırlıkları tamamlaması gerekiyor.“